گلیم، با قدمتی دیرینه و اصالتی ایرانی، جلوه‌ای از هنر و ظرافت را در عین سادگی به نمایش می‌گذارد. این دستبافته نفیس، نه تنها به عنوان فرش و زیراندازی زیبا، بلکه به عنوان پرده، رویه مبلمان و حتی جواهرات، زینت‌بخش خانه‌های بسیاری در سراسر جهان است. گالری فرش عرسین مفتخر است که در این مقاله، شما را با دنیای رنگارنگ و متنوع گلیم‌ها آشنا کند.

تاریخچه گلیم:

تاریخچه گلیم‌بافی به هزاران سال پیش باز می‌گردد. شواهد نشان می‌دهد که عشایر ایران از دیرباز برای تولید زیرانداز، جاجیم و خورجین از گلیم استفاده می‌کرده‌اند. با گذشت زمان، گلیم‌بافی به عنوان یک هنر و صنعت تکامل یافت و به تدریج به سایر نقاط جهان نیز راه یافت.

نقش مایه ها در گلیم:

گلیم‌ها، حاملان فرهنگ و هویت اقوام مختلف هستند. نقش‌مایه‌های گلیم، رازهای بسیاری از باورها، رسوم و آداب و رسوم مردمان را در خود نهفته دارند. برخی از نقش مایه های رایج در گلیم عبارتند از:

• چشم نظر: برای دور نگه داشتن از بدی و چشم زخم
• نقش حیوانات: نماد قدرت، شجاعت و باروری
• گل و بوته: نماد زیبایی، لطافت و زندگی
• نقوش هندسی: نماد نظم، تعادل و هماهنگی

مناطق گلیم بافی در ایران:

گلیم‌بافی در سراسر ایران رواج دارد، اما برخی از مناطق به دلیل قدمت و کیفیت گلیم‌هایشان مشهورتر هستند. از جمله این مناطق می‌توان به:

• آذربایجان: گلیم‌های شاهسون، افشار و سراب
• کردستان: گلیم‌های سنندج، بیجار و هَجَر
• فارس: گلیم‌های قشقایی، لُری و خمسه
• خراسان: گلیم‌های بلوچی، ترکمن و خراسان شمالی
• اصفهان: گلیم‌های نائین، خوانسار و گلپایگان

انواع گلیم:

گلیم‌ها را می‌توان از جهات مختلفی مانند نوع بافت، طرح و رنگ، منطقه تولید و کاربرد، دسته‌بندی کرد.

بر اساس نوع بافت:

• گلیم ساده: ساده‌ترین نوع گلیم است که در آن، پودها به صورت یک در میان از لابه لای تارها عبور می‌کنند.
• گلیم برجسته: در این نوع گلیم، طرح اصلی مانند قالی پرزدار است. به این صورت که از روی نقشه قالی، بر روی چله گلیم گره زده می‌شود و در پایان پرز اضافی چیده می‌شود.
• گلیم ورنی: ورنی، نوعی گلیم بدون پرز و یک رو است که اکثرا بدون نقشه و به صورت ذهنی توسط عشایر مناطق مغان، ارسباران و مشکین شهر بافته می‌شود.

بر اساس طرح و رنگ:

• گلیم‌های هندسی: این نوع گلیم، از نقوش هندسی مانند خطوط، اشکال و ستاره‌ها تشکیل شده است.
• گلیم‌های تصویری: در این نوع گلیم، از نقوش حیوانات، انسان‌ها و طبیعت استفاده می‌شود.
• گلیم‌های نگاره: این نوع گلیم، دارای نقوش ظریف و پرکار است که بیشتر در مناطق شهری بافته می‌شود.

بر اساس منطقه تولید:

• گلیم قشقایی: از مشهورترین گلیم‌های ایرانی است که به دلیل تنوع طرح و رنگ، ظرافت پشم و قدرت درخشندگی رنگ‌ها، شناخته شده است
• گلیم شاهسون: این نوع گلیم، توسط ایل شاهسون بافته می‌شود و به دلیل ظرافت و نقوش منحصر به فرد، معروف است.
• گلیم سنه: این نوع گلیم، در استان کردستان بافته می‌شود و به دلیل استفاده از رنگ‌های شاد و نقوش هندسی، شناخته شده است.

بر اساس کاربرد:

• گلیم فرش: به عنوان فرش و زیرانداز استفاده می‌شود.
• گلیم جاجیم: به عنوان زیرانداز، رویه مبلمان و روتختی استفاده می‌شود.
• گلیم خورجین: برای حمل و نقل وسایل استفاده می‌شود.

فواید استفاده از گلیم:

• زیبایی و تنوع: گلیم‌ها در طرح‌ها و رنگ‌های متنوعی بافته می‌شوند و می‌توانند زیبایی و ظرافت را به هر فضایی هدیه دهند.
• استحکام و طول عمر: گلیم‌ها به دلیل نوع بافت و مواد اولیه، از استحکام و طول عمر بالایی برخوردارند.
• قابلیت شستشو: گلیم‌ها به راحتی قابل شستشو هستند و می‌توان از آنها در مکان‌های مختلف استفاده کرد.
• قیمت مناسب: گلیم‌ها در مقایسه با قالی‌ها، قیمت مناسب‌تری دارند.
• حمایت از صنعتگران ایرانی: با خرید گلیم، از هنر و صنعت گلیم‌بافی و هنرمندان ایرانی حمایت می‌کنید.

گلیم در ادبیات و هنر:

گلیم، به عنوان عنصری از فرهنگ و زندگی ایرانیان، در ادبیات و هنر نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. در اشعار بسیاری از شاعران فارسی زبان، از گلیم به عنوان نمادی از زیبایی، ظرافت و صبر و حوصله یاد شده است. برای مثال، شاعر بلند‌آوازه حافظ می‌سراید:
«حدیث از مطرب و می گو و راز دهر کمتر جو / که کس نگشود و نگشاید به حکمت این معما را»

گلیم در دنیای مدرن:

امروزه، گلیم به عنوان عنصری دکوراتیو در طراحی داخلی منازل و اماکن مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. از گلیم می‌توان برای فرش کردن کف، رویه مبلمان، پرده و حتی ساخت جواهرات و اکسسوری‌های مختلف استفاده کرد. خلاقیت در بکارگیری و ترکیب گلیم با عناصر مدرن می‌تواند زیبایی فوق العاده ای به خانه های به سبک امروزی ببخشد.

راهنمای نگهداری از گلیم:

• مراقبت از گلیم باعث حفظ بافت و درخشش رنگهای آن به مرور زمان می‌شود.
• جارو زدن منظم: از یک جارو با برس نرم یا جاروبرقی در جهت خواب گلیم استفاده کنید.
• شستشو در مواقع ضروری: اگر گلیم بسیار کثیف بود، بهتر است توسط متخصصان خشکشویی یا قالیشویی شستشو شود. استفاده از مواد شوینده نامناسب می تواند به بافت گلیم آسیب برساند.
• نور مستقیم: از قرار دادن طولانی مدت گلیم در مقابل نور مستقیم خورشید خودداری کنید؛ زیرا رنگ‌های آن به تدریج کم‌رنگ خواهد شد.

گالری فرش عرسین: مرجع تخصصی گلیم
گالری فرش عرسین با سابقه‌ی درخشان در زمینه عرضه فرش و گلیم‌های دستباف، مفتخر است که بهترین و نفیس‌ترین گلیم‌ها را از سراسر ایران به شما عزیزان ارائه دهد. در گالری فرش عرسین، می‌توانید گلیم‌های متنوعی را در طرح‌ها، رنگ‌ها و اندازه‌های مختلف با قیمت‌های مناسب مشاهده و خریداری کنید. تیم تخصصی گالری عرسین آماده ارائه مشاوره در جهت انتخاب بهترین گزینه برای شماست. از مراجعه حضوری به فروشگاه تا جست‌و‌جو در وب‌سایت ما، اطمینان داشته باشید که با مراجعه به عرسین بهترین انتخاب را با توجه به نیاز و سلیقه‌تان می‌توانید داشته باشید.
نکاتی برای خرید گلیم:

• نوع کاربرد: قبل از خرید گلیم، به نوع کاربرد آن فکر کنید. اگر به دنبال گلیمی برای فرش کردن کف هستید، باید به استحکام و طول عمر آن توجه کنید. اگر می‌خواهید از گلیم به عنوان رویه مبلمان یا پرده استفاده کنید، باید به طرح و رنگ آن توجه کنید.
• کیفیت بافت: گلیمی را انتخاب کنید که از مواد اولیه مرغوب و بافته‌ای ظریف و متراکم داشته باشد.
• طرح و رنگ: گلیمی را انتخاب کنید که با سلیقه شما و دکوراسیون منزل شما همخوانی داشته باشد.
• قیمت: گلیم‌ها در رنج قیمتی مختلفی عرضه می‌شوند. قبل از خرید، بودجه خود را تعیین کنید و به دنبال گلیمی متناسب با بودجه خود باشید.
  سخن آخر:
  گلیم، هنر و صنعتی اصیل و ارزشمند است که از دیرباز در ایران رواج داشته است. گلیم‌ها نه تنها به عنوان فرش و زیراندازی زیبا، بلکه به عنوان عنصری دکوراتیو و نمادی از فرهنگ و هویت ایرانیان، مورد توجه بسیاری از مردم در سراسر جهان قرار دارند.
  بازدید از گالری فرش عرسین فرصتی است تا ضمن مشاهده این دستبافته نفیس، قدمی در حمایت از هنر اصیل ایرانی بردارید.