توجه به ویژگی‌هایی که فرش دستباف و فرش ماشینی دارند گاهی در زمان خرید دچار تردید و سردرگمی خواهیم شد که بالاخره کدام نوع بهتر است و آیا این دو نوع از فرش رقیب یکدیگر محسوب می‌شوند یا نه؟ گستردگی میزان استفاده از فرش در خانه‌های ایرانی موجب شده تا همه با مقوله فرش و خرید آن در ارتباط باشیم. چرا که کمتر خانه‌ای را می‌توان یافت که در آن از فرش برای پوشاندن کف استفاده نشده باشد. فرش‌ها در حکم روح یک خانه را دارند و بدون حضور آن‌ها خانه کسل کننده و سرد به نظر می‌آید. در دهه‌های اخیر استقبال بیشتری نسبت به فرش ماشینی وجود داشته است و یکی از بزرگ‌ترین دلایل آن نیز قیمت‌های پایین‌تر این نوع فرش نسبت به فرش دستباف است. اما فرش دستباف ایرانی دارای ارزش هنری بوده و چیزی فراتر از یک کفپوش است. اما برای انجام یک قیاس منصفانه بین فرش دستباف و ماشینی در ابتدا باید ویژگی‌های هر یک را برشمرد.
با توجه به ویژگی‌هایی که فرش دستباف و فرش ماشینی دارند گاهی در زمان خرید دچار تردید و سردرگمی خواهیم شد که بالاخره کدام نوع بهتر است و آیا این دو نوع از فرش رقیب یکدیگر محسوب می‌شوند یا نه؟ گستردگی میزان استفاده از فرش در خانه‌های ایرانی موجب شده تا همه با مقوله فرش و خرید آن در ارتباط باشیم. چرا که کمتر خانه‌ای را می‌توان یافت که در آن از فرش برای پوشاندن کف استفاده نشده باشد. فرش‌ها در حکم روح یک خانه را دارند و بدون حضور آن‌ها خانه کسل کننده و سرد به نظر می‌آید. در دهه‌های اخیر استقبال بیشتری نسبت به فرش ماشینی وجود داشته است و یکی از بزرگ‌ترین دلایل آن نیز قیمت‌های پایین‌تر این نوع فرش نسبت به فرش دستباف است. اما فرش دستباف ایرانی دارای ارزش هنری بوده و چیزی فراتر از یک کفپوش است. اما برای انجام یک قیاس منصفانه بین فرش دستباف و ماشینی در ابتدا باید ویژگی‌های هر یک را برشمرد.
ویژگی های فرش ماشینی چیست؟
یکی از شاخصه‌های بسیار جالب در فرش دستباف این است که با افزایش عمر آن ارزش بیشتری پیدا می‌کند.
در واقع ارزش هنری این فرش‌ها با استفاده بیشتر و به اصطلاح پاخور بیشتر نه تنها کم نشده بلکه اضافه نیز می‌گردد و قیمت بالاتری برای آن پرداخت می‌شود. به همین دلیل به نوعی یک سرمایه ارزشمند و هنری محسوب می‌گردد.
از نظر بصری نیز فرش دستباف چه از فاصله نزدیک و چه از دور درخشندگی و زیبایی خیره کننده‌ای دارد و این ویژگی نیز باعث محبوبیت آن شده است. از نظر ماندگاری و عمر مفید نیز نسبت به دیگر انواع کفپوش دارای عمر بیشتری هستند.
شاخصه بعدی که فرش‌های دستباف را خاص می‌کند این است که در طول فصل گرم سطح فرش خنک و در طول فصل سرد سطح آن گرم است. دلیل این موضوع نیز استفاده از الیاف طبیعی در بافت فرش دستباف می‌باشد. اما ویژگی بعدی در فرش‌های دستباف اختلاف ابعاد در قسمت‌های بالایی و پایین فرش است که ممکن است از نظر عده‌ای خوشایند نباشد.
هر چند که شاخصه در این نوع فرش عیب محسوب نمی‌شود. مورد بعدی و آخر این است که برای تشخیص نوع تقلبی از اصل این فرش‌ها نیاز به دانش و مهارت است و از عهده همه بر نمی‌آید.
بعد از آشنایی با شاخصه‌های فرش دستباف اینک به بررسی ویژگی‌های شاخص و اصلی در فرش ماشینی می‌پردازیم تا بتوانیم بین فرش ماشینی یا فرش دستباف انتخاب درستی داشته باشیم. قیمت پایین‌تر اولین ویژگی است که در مورد نوع ماشینی فرش می‌توان گفت. همچنین چون اجرای طرح‌ها و نقش‌های مختلف در فرش ماشینی ساده‌تر است از تنوع طرح بالاتری نیز نسبت به نوع دستباف برخوردار هستند.
ماندگاری و عمر مفید در فرش ماشینی اگر چه به اندازه فرش دستباف نیست اما اگر از الیاف مرغوب و با کیفیتی مانند اکریلیک در بافت آن استفاده شده باشد تا 30 هم می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.
یکی دیگر از نکات مهم در خصوص فرش ماشینی این است که بر خلاف تنوع بالا در طرح از تنوع رنگ زیادی برخوردار نیستند.
بعد از آشنا شدن با ویژگی‌های اصلی هر دو نوع از فرش حال باید به این سوال که فرش دستباف یا فرش ماشینی انتخاب بهتری است؟ پاسخ دهیم.
فرش ماشینی یا فرش دستباف؟ کدام را انتخاب کنیم؟
در این بخش به مقایسه این دو نوع فرش در کنار یکدیگر می‌پردازیم تا دید بهتری نسبت به آن‌ها پیدا کرده و انتخاب بهتری داشته باشیم. برای این امر دو فرش ماشینی و دستباف را در شاخصه‌های مهم با هم قیاس می‌کنیم:
زیبایی فرش دستباف
فرش دستباف چه از دورنما و چه از نزدیک و در زمان استفاده زیبایی و جلوه خاصی دارد. اما اگر بخواهیم صادق باشیم فرش ماشینی در مغازه و زیر نور مستقیم لامپ‌ها زیبایی بیشتری دارد و زمانی که برای استفاده به خانه آورده شوند دیگر آن درخشندگی و جلا را ندارند.
سرد و گرم بودن سطح فرش
فرش‌های دستباف چون دارای الیاف طبیعی هستند در هوای گرم سطحی خنک و در هوای سرد سطحی گرم دارند در حالی که فرش ماشینی به دلیل استفاده از الیاف مصنوعی در بافت آن فاقد این ویژگی است.
کیفیت و جلای فرش دستباف
فرش‌های دستباف با مرور زمان و استفاده شدن زیبایی بیشتری پیدا می‌کنند به همین دلیل قیمت یک فرش پاخورده دستباف بیشتر از نو آن است. اما فرش ماشینی فاقد این ویژگی بوده و بعد از مدتی کهنه شده و دیگر کیفیت اول را ندارد. همچنین فرش ماشینی پاخورده ارزش مالی چندانی نخواهد داشت.
عدم ایجاد حساسیت
فرش دستباف به دلیل وجود الیاف طبیعی در بافت آن برای پوست ایجاد حساسیت نخواهد کرد در حالی است که فرش ماشینی با الیاف مصنوعی خود در برخی از افراد که پوست‌هایی حساس دارند به بروز حساسیت پوستی کمک می‌کند. بنابراین به این نکته در زمان انتخاب بین فرش ماشینی یا فرش از نوع دستباف اگر پوست حساسی دارید دقت کنید.
قیمت فرش دستباف
قیمت فرش ماشینی نسبت به نوع دستباف پایین‌تر می‌باشد و همین موضوع موجب می‌شود تا برخی از افراد فرش ماشینی را انتخاب کنند. در حالی که باید به این نکته نیز توجه نمود ارزش فرش ماشینی با گذشت زمان کم شده و از بین می‌رود. در حالی که فرش دستباف با گذشت زمان ارزشمندتر شده و قیمت بیشتری پیدا می‌کند. پس در حقیقت خرید فرش‌های دستباف ایرانی به نوعی یک سرمایه گذاری به شمار می‌آیند.
تقارن در فرش
از آن جایی که فرش‌های ماشینی به وسیله دستگاه‌های بافندگی تهیه می‌شوند از تقارن بیشتری نیز در اشکال و طرح‌های خود برخوردارند. اما فرشی که با دست بافته شده از تقارن کمتری به دلیل وجود خطاهای انسانی در کار برخوردار است. با این حال در فرش‌های اعلا و گران قیمت دستباف این عدم تقارن بسیار کمتر مشاهده می‌شود.
هماهنگی در طرح پشت و رو در فرش دستباف
فرشی که با دست بافته شده از تقارن و هماهنگی بالاتری در قسمت پشت و جلو برخوردار است در حالی که فرش‌های ماشینی فاقد این هماهنگی بوده و پشت فرش کاملا مات است.
تفاوت در رنگ فرش دستباف
این مورد نیز در فرش‌های دستباف بیشتر از نوع ماشینی دیده می‌شوند. حساسیت رنگی در الیاف طبیعی بیشتر از الیاف مصنوعی است. به همین دلیل است که در شستشوی فرش دستباف باید دقت بیشتری به کار برده شود.
خرید فرش دستباف ایرانی
با توجه به نکات گفته شده و زیبایی و اصالتی که فرش دستباف ایرانی دارد بسیاری از افراد مایل هستند تا نوع دستباف فرش را تهیه نموده و استفاده کنند. اما توجه داشته باشید که شناخت انوع فرش دستباف و قیمت گذاری بر روی آن و نیز تائید اصالت در فرش‌های بافته شده با دست کار تخصصی است و از عهده همه بر نمی‌آید. بنابراین توصیه می‌شود تا از طریق مراکز معتبر و شناخته شده اقدام به خرید فرش دستباف نمایید.
عرسین گالری با سال‌ها تجربه و کار تخصصی در زمینه فرش‌های دستباف ایرانی در خدمت شما است تا بتوانید انواع مختلف و با کیفیتی از فرش دستباف را با تضمین کیفیت و اصالت ان تهیه کنید. برای دریافت اطلاعات تکمیلی با مشاورین ما در عرسین گالری تماس حاصل فرمایید.
کلام نهایی
فرش ماشینی یا فرش دستباف باشد در هر حال فرش کالایی لوکس و گران قیمت به شمار می‌رود و به همین علت نیز به طور مدام نمی‌توان آن را تعویض نمود پس بهتر است تا با کیفیت‌ترین نوع آن را خریداری کرده و سال‌ها مورد استفاده قرار داد. اما در پاسخ به سوال آیا فرش ماشینی رقیب فرش دستباف است؟ باید مروری بر آنچه گفته شد باید اعلام کرد خیر هرگز فرش‌های ماشینی را نمی‌توان رقبای جدی برای نوع دستباف در نظر گرفت. فرش ماشینی تنها در مواقعی که قدرت خرید فرش دستباف وجود ندارد برای پوشاندن کف با فرش کاربرد دارد و از دیگر جهات قابل رقابت با هنر بی بدیل ایرانی یعنی فرش‌های دستباف نیست.
